De wachters van het huis
In het blog van Aldo Manuzio wil ik onder andere een kijkje geven in de keuken van de uitgeverij door inzicht te geven in de redenen waarom ik een boek wil uitgeven. Als eerste besteed ik aandacht aan De wachters van het huis door Shirley Ann Grau.
Hoe kwam ik aan dit boek?
Ik vond een exemplaar in een tweedehands boekwinkeltje. Het boek zag er nog netjes uit, maar mijn aandacht werd vooral getrokken door de mededeling dat het de pulitzer-prijs gewonnen had. Die prijs staat garant voor kwaliteit. Ik kocht het dus en begon te lezen.
Waar gaat het over?
Ik werd direct het verhaal ingezogen. Op de eerste bladzijden weet je al dat er iets ergs gebeurd is. Je voelt dat er spanning is tussen familieleden en het wordt duidelijk dat de vertelster in een strijd verwikkeld is met de hele omgeving. Maar wat er dan precies aan de hand is, blijft heel lang onduidelijk, want de vertelster begint haar verhaal heel lang geleden. Bij een verre voorvader die het huis liet bouwen, waarna het bezit van de familie steeds vermeerderde. Haar grootvader, William Howland, was schatrijk. Na het overlijden van zijn vrouw verwekte hij bij een zwarte huishoudster een drietal kinderen. Dat was in de eerste helft van de 20e eeuw geen enkel probleem in de Verenigde Staten: er waren zoveel blanke mannen die buitenechtelijke kinderen kregen bij zwarte vrouwen.
De naam van die zwarte vrouw is Margaret. Ze kwam uit een arm gezin en ging op zeker moment werken voor William Howland. Daar had ze het goed. Dat ze een aantal kinderen van hem kreeg was niet omdat hij haar gebruikte, maar omdat hij echt van haar hield. Dat was wel een probleem in de zuidelijke staten en het werd dan ook niet breed uitgemeten.
Abigail, de vertelster, is een kleindochter en enige erfgenaam van William en ze groeit samen met diens halfbloedkinderen op. Die vertrekken op zeker moment allemaal uit het huis, en als William overlijdt, gaat Margaret naar haar eigen familie terug. William heeft daar een huis voor haar laten bouwen. Abigail trouwt met John Tolliver, een ambitieuze politicus. Om stemmen te trekken maakt hij zich sterk voor rassenscheiding – het is dan begin jaren ’60, de tijd van Marin Luther King. In werkelijkheid heeft John niet echt een hekel aan negers, maar om blanke stemmen te winnen doet hij wel alsof.
Dan keert vlak voor belangrijke verkiezingen Robert terug, de zoon van William en Margaret. Hij onthult dat William niet alleen van Margaret hield, maar dat hij zelfs in het geheim met haar getrouwd was en dat de halfbloedkinderen uit het huwelijk wettige kinderen zijn. Die onthulling verwoest het leven van Abigail. Niet omdat ze het zelf zo erg vindt. Integendeel, ze is blij dat haar opa zo fatsoenlijk geweest is om met Margaret te trouwen. Maar John Tolliver is furieus. Deze onthulling is een smet op zijn politieke blazoen. Per direct laat hij zich scheiden van Abigail. Ook de mensen in de omgeving zijn verontwaardigd over het huwelijk tussen de rijke grootgrondbezitter en de arme zwarte dienstmeid. Omdat William en Margaret beiden al overleden zijn, koelen ze hun woede op de erfenis van William door te proberen het huis in brand te steken. Dan zweert Abigail wraak op de mensen die haar sociaal hebben buitengesloten, maar die ze financieel in haar macht heeft.
Waarom wil ik het uitgeven?
In de eerste plaats is het een geweldig goed geschreven boek. Ik las het achter elkaar uit, en daar heb ik vaak niet de tijd voor. In dit geval nam ik er de tijd voor. Vanwege de kwaliteit van het verhaal is het een heruitgave waard.
Maar er is meer. Dit boek, hoewel ruim 50 jaar oud, is bijzonder actueel. Het gaat over sluimerende rassendiscriminatie die plotseling kan oplaaien. De Ku Klux Klan was zo boos over dit boek dat ze bij Shirley Ann Gray een kruis op haar gazon brandden. Gelukkig bleef het bij dat dreigement. Die Klan was laatst weer in het nieuws toen de republikeinse presidentskandidaat Donald Trump zich niet van deze racistische groepering wilde distantiëren. We dachten in de westerse wereld de rassendiscriminatie en vreemdelingenhaat zo’n beetje uitgebannen te hebben, maar hij blijkt springlevend. In de VS. In Engeland. Ook in Nederland. Kranten staan regelmatig vol met berichten over Wilders die minder Marokkanen wil, over social media waarop asociale berichten staan over Sylvana Simons en over agenten die iemand in een dure wagen aanhouden omdat die auto niet past bij zijn huidskleur. Deze tijd vraagt om het boek van Shirley Ann Grau.
Alle seinen staan dus op groen: kwaliteit, actualiteit, mogelijkheden het boek te pluggen. Gelukkig was het met de literair agent snel geregeld. Dit najaar moet het boek in de winkels liggen.